คลองผดุงกรุงเกษม เป็นคลองที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้ขุดขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๔ เพื่อใช้เป็นคลองคูเมืองในรัชสมัยของพระองค์ คลองนี้มีแนวขนานกับคลองรอบกรุงและคลองคูเมืองเดิม ปากคลองด้านเหนือออกแม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณวัดเทวราชกุญชร ปากคลองด้านใต้ออกแม่น้ำเจ้าพระยาบริเวณวัดแก้วแจ่มฟ้า
ด้วยเหตุที่ทรงมีพระราชดำริว่า บ้านเมืองในเวลานั้นกำลังพัฒนาเข้าสู่ความเจริญแบบใหม่ การศึกษาสงครามแบบเก่าๆ ที่ต้องยกทัพฟันฝ่าบุกรุกเข้ามาจนถึงเขตราชธานี เพื่อตีหักเอาเมืองหลวงให้ได้นั้นน่าจะพ้นสมัยไปแล้ว ดังนั้น ความจำเป็นในการใช้คลองคูเมืองเพื่อป้องกันราชธานีก็น่าจะที่จะหมดไปด้วย คลองคูเมืองใหม่ที่โปรด ให้ขุดขึ้นนั้นก็เพียงเพื่อให้เป็นไปตามโบราณราชประเพณีเท่านั้น ส่วนวัตถุประสงค์สำคัญก็เพื่อขยายอาณาเขตเมืองหลวงและพัฒนาบ้านเมืองให้เจริญก้าวหน้าตลอดจนอำนวยความสะดวกสบายในการคมนาคมแก่ราษฎร ด้วยเหตุนี้จึงโปรดพระราชทานคลองนี้ให้มีความหมายตามที่ทรงมีพระราชประสงค์ คือ “คลองผดุงกรุงเกษม”
ปัจจุบันชื่อผดุงกรุงเกษมใช้เป็นชื่อถนนเลียบตามแนวคลองนี้และเป็นชื่อสถานที่ เช่น โรงภาพยนตร์ แต่มักเรียกกันสั้นๆว่า “กรุงเกษม”
แหล่งอ้างอิง: ข้อมูลดีๆ จากหนังสือ "ชื่อบ้าน นามเมือง" โดยคุณศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย ในเครือสำนักพิมพ์มติชน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น